VLAIO LA-traject VARIVISIE: Historische perceelsvariabiliteit met satellietbeelden vertalen naar duurzame actie
Context
In Vlaanderen zien we aanzienlijke variatie in bodemparameters, zowel tussen als binnen percelen. Ondanks deze variatie worden veel percelen uniform behandeld, vooral op het gebied van bemesting, vanwege een gebrek aan kennis over de spatiale variabiliteit. Dit leidt tot een mismatch tussen behandelingen en de werkelijke behoeften van gewassen. Bovendien vormen steeds strengere bemestingswetgeving, onvoorspelbare weersomstandigheden en prijsvolatiliteit van meststoffen, met name stikstof, een uitdaging voor de sector.
Het project is ontstaan vanuit de groeiende implementatie van precisielandbouw in Vlaanderen, waarbij de focus tot nu toe voornamelijk lag op eenvoudige toepassingen zoals het gebruik van GPS en het vermijden van overlap. Ondanks beschikbare technieken zoals bodemscans en dronebeelden voor gedetailleerdere informatie over variatie binnen percelen, blijft de kost een aanzienlijke barrière. Satellietbeelden, daarentegen, bieden een kostenefficiënte oplossing vanwege hun gratis beschikbaarheid. Momenteel ontbreekt het aan toepassingen die deze data op een toegankelijke manier vertalen naar voldoende praktijkrelevante informatie voor landbouwers.
Doel
VariVisie streeft ernaar om telers inzicht te verschaffen in de variabiliteit binnen en tussen percelen, zodat ze hun inputs, zoals bv. stikstofbemesting, doelmatiger kunnen inzetten. Hierdoor kunnen telers een verbeterd perceelsmanagement implementeren, wat leidt tot een verhoogde opbrengst en marges. VariVisie heeft ook als doel het volledige opbrengstpotentieel van percelen te optimaliseren door middel van een diagnostische screening op historische variabiliteit, gericht op het identificeren van suboptimale bodemvruchtbaarheid. Indien nodig zal VariVisie directe variabele bemesting op korte termijn toepassen. Daarnaast richt VariVisie zich op een langetermijnaanpak door de remediëring van suboptimale bodemvruchtbaarheid op landbouwpercelen waar dat haalbaar is. Een verbetering van de bodemvruchtbaarheid verhoogt de veerkracht van de bodem bij extreme (weers)omstandigheden, zoals droogte en overmatige neerslag, wat de bodem weerbaarder maakt tegen de effecten van klimaatverandering.
Aanpak
Objectieve Screening van Variabiliteit: Implementeren van een objectieve screening van agronomisch relevante variabiliteit binnen en tussen percelen door middel van tijdsreeks- en regioanalyse van satellietbeelden, weer- en bodemgegevens.
Beslissingsboom precisielandbouw: Ontwikkeling van een beslissingsboom op basis van historische satellietbeelden, waarmee het potentieel voor precisielandbouw op Vlaamse percelen in kaart wordt gebracht. Dit resulteert in een overzichtskaart waarmee landbouwers snel en efficiënt kunnen beoordelen waar precisielandbouw het meest waardevol is.
Diagnostiek van suboptimale bodemvruchtbaarheid: Verzamelen, structureren, en combineren van kennis en ervaring van telers en adviseurs met diverse databronnen om variabiliteit in opbrengstpotentieel te identificeren en te koppelen aan suboptimale bodemvruchtbaarheid.
Evaluatie van bemestingsstrategieën: Toepassen van voorgestelde bemestingsstrategieën (korte termijn) in verschillende omstandigheden en het evalueren van de economische en milieukundige impact.
Remediëringsplan voor suboptimale bodemvruchtbaarheid: Suboptimale bodemvruchtbaarheid koppelen aan een diagnose, en het verstrekken van advies over de geschikte remediëringsstrategie op lange termijn.
Implementatie in WatchItGrow: De ontwikkelde onderzoeksmodules worden geïntegreerd in het WatchItGrow-platform via API's, waardoor ze toegankelijk zijn voor zowel de specifieke doelgroep als de bredere landbouwsector. WatchItGrow, een gratis en onafhankelijk gewasopvolgingsplatform zal dienen als het platform voor het delen van projectresultaten.
Inzetten op verandering: Geven van educatie en training aan de doelgroep, inclusief landbouwers, loonwerkers, en landbouwstudenten, zowel tijdens als na het project om de kennisoverdracht te bestendigen.
Advies toegankelijk maken: Implementeren van een "Contacteer de Adviseur" functie, waarmee gebruikers eenvoudig resultaten kunnen delen met een adviseur naar keuze.
Projectpartners: Inagro (hoofdaanvrager), Bodemkundige Dienst van België vzw, KU Leuven en Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO)
Financiering: VLAIO
Projectperiode: 1/11/2025 - 31/10/2029