Bodemboeren
Context
Om de bodemkwaliteit van landbouwpercelen op zandgronden in Noord-West-Vlaanderen te verbeteren en klimaatrobuuster te maken, worden via demopercelen twee technieken onderzocht.
Productief kruidenrijk grasland is een beloftevolle innovatieve maatregel die op steeds meer interesse kan rekenen. Het is een productieve teelt die bestaat uit een mengsel van grassen, vlinderbloemigen en kruiden. Door praktijkonderzoek via demopercelen i.s.m. melkveehouders willen we meer inzicht krijgen in het potentieel (o.a. opbrengst en voederwaarde) en willen we ook de meerwaarde bekijken ten opzicht van de teelt van gewoon gras en grasklaver.
Het inwerken van houtsnippers is potentieel interessant voor landbouwers in regio’s die gekenmerkt worden door de aanwezigheid van veel houtige elementen zoals knotbomen, houtkanten … Met het project Bodemboeren willen we het potentieel van deze techniek verder onderzoeken, specifiek voor de regio Beverhoutsveld/Bulskampveld, en het pad effenen (praktische aanpak…) voor landbouwers om ermee aan de slag te gaan.
Doel
De hoofdoelstelling van dit project is het (verder) verbeteren van de bodemkwaliteit van landbouwpercelen op zandgronden in Noord-West-Vlaanderen, het klimaatrobuuster maken van de landbouwbedrijfsvoering en het indirect stimuleren van duurzaam landschapsbeheer in de regio.
- Het introduceren, landbouwkundig monitoren en demonstreren van het inwerken van houtsnippers als bodemverbeteraar en de teelt van productief kruidenrijk grasland in Noord-West-Vlaanderen, dit met actieve betrokkenheid en begeleiding van lokale melkveehouders.
- Landbouwers in de regio Noord-West-Vlaanderen stimuleren om kennis te delen en zelf aan de slag te gaan met het inwerken van houtsnippers en productief kruidenrijk grasland. Dit door middel van demonstratiemomenten op lokale demopercelen, verschillende types van communicatie-acties en kennisdeling van de projectresultaten via verschillende kanalen.
- Op basis van de projectresultaten en verzamelde inzichten input geven richting het lokaal/provinciaal beleid m.b.t. de lange termijn aanpak en opvolging van de effecten van carbon farming technieken.
Concrete aanpak
Zowel voor het productief kruidenrijk grasland als voor de houtsnippers worden er 3 demopercelen bij landbouwers aangelegd.
- Productief kruidenrijk grasland: de percelen worden in het najaar van 2025 ingezaaid met een productief kruidenrijk grasland-mengsel. Gedurende twee jaar worden de percelen beheerd door de landbouwers maar worden er op regelmatige tijdstippen stalen genomen, zowel van de bodem als van het mengsel. Bouwvooranalyses worden uitgevoerd evenals metingen van de waterinfiltratiecapaciteit van de bodem en de bodembiodiversiteit. Ook de opbrengst van het productief kruidenrijk grasland wordt bepaald met bijhorende voederwaarde analyses en opkomsttelling van de soortenrijkdom.
- Houtsnippers: de demopercelen zullen gelegen zijn in de omgeving van het Beverhoutsveld of in het landschapspark Bulskampveld omwille van het aanbod houtige elementen die kunnen voorzien in houtsnippers. Het beheer zal uitgevoerd worden tijdens de winter van 2025-2026 zodat de houtsnippers in het najaar van 2026 ondergewerkt kunnen worden. Ook hier zullen op regelmatige tijdstippen bodemstalen worden genomen om het nitraatresidu en de bodembiodiversiteit op te volgen. Daarnaast zal ook via modellering de langetermijnvoorspelling van de C-opbouw worden uitgevoerd.
Er zullen veldbezoeken worden georganiseerd voor de landbouwers met een demoperceel, waar bijvoorbeeld het beheer van de percelen wordt besproken. Hierdoor kunnen de landbouwers bijleren van elkaar en een informeel lerend netwerk vormen gedurende de looptijd van het project.
Voor beide technieken zal een demomoment georganiseerd worden zodat de opgedane kennis en praktijkervaring breder verspreid kan worden naar alle geïnteresseerde landbouwers.
Tot slot wordt op het einde van het project voorzien om enkele toelichtingen van projectresultaten en praktijkervaringen voor de agrobeheergroep Beverhoutsveld, de landelijke raad van Oostkamp, de landbouwraad in Beernem te geven. Daarnaast in tweede instantie ook voor andere lokale groepen van landbouwers zoals bedrijfsgildes en regioraden.
Projectpartners: Boerennatuur (hoofduitvoerder), Bodemkundige Dienst van België
Financiering: Leader Noord-West-Vlaanderen (VLM)
Projectperiode: 01/09/2025 - 30/06/2028
Voor meer informatie, neem contact op met onderzoeker Aster De Vroe (adevroe@bdb.be)