Ga verder naar de inhoud

Onderbroeken als indicator voor een actief bodemleven

VILT
25 november 2021

In het plattelandsproject Sleutel tot de Onderwereld werken onderzoekers aan een database van bodemstalen uit de Kempen om zo het bodemleven in kaart te brengen. Dit moet uiteindelijk inzichten bieden aan landbouwers en tuiniers om hun bodem levendiger en vruchtbaarder te maken. Bij Hooibeekhoeve werd de eerste steen gelegd voor de database door de opgraving van een katoenen onderbroek.

Bekijk het fragment van RTV of lees meer hieronder.

2021 11 22 Prov A persconferentie Hooibeekhoeve 041 resized
Thomas Geuens

Het is geen onderbroekenhumor: een aantal onderbroeken die op 12 oktober waren ingegraven op verschillende percelen in de Kempen, moesten bewijs leveren van het bodemleven ter plaatse. Een katoenen exemplaar in de grond bij onderzoeksinstelling de Hooibeekhoeve in Geel werd maandag opgegraven door Kathleen Helsen, gedeputeerde voor Plattelandsbeleid (CD&V) in Antwerpen.

De onderbroek was doorboord met gaten afkomstig van beestjes in de bodem. Daarmee stond de onderbroek symbool voor het plattelandsonderzoeksproject Sleutel tot de Onderwereld dat gesteund wordt door de provincie Antwerpen. Onderzoeksinstelling Hooibeekhoeve, de Bodemkundige Dienst van België en de Thomas More-hogeschool doen hierin samen onderzoek naar bodemleven in de Kempen.

Kennis over het bodemleven is nuttig om zo richtlijnen en praktische tips mee te geven aan landbouwers en tuiniers voor de verbetering van hun bodemkwaliteit. “Het complexe leven onder de grond, van schimmels tot wormen, zorgt voor een goede balans in de bodem en dus ook voor mooie gewassen en gezonde tuinen”, zei gedeputeerde Helsen tijdens het persmoment.

Bodemanalyse op 85 percelen in de Kempen

Om de kwaliteit van de Kempense bodem te meten, zijn de onderzoeksinstellingen begin dit jaar gestart met bodemanalyses op 85 percelen in het zuiden van de Kempen: akkers en grasland bij landbouwers, gazons en moestuinen bij particulieren, terwijl ook grond in bossen en op de heide onderzocht werd. Het onderzoek, dat ook volgend jaar nog doorloopt, moet leiden tot een publieke database met bodemstalen uit de Kempen.

De database bundelt informatie over het beheer van het onderzochte perceel (landgebruik, vruchtwisseling, bemesting, type landbouw), gegevens van de bodemkaart (bodemtextuur en drainagetrap), chemische bodemvruchtbaarheid (totale organische koolstof, pH, fosfor, kalium, calcium, magnesium, natrium en zwavel) en hoe levendig de bodem is. De bodemanalyses geven samen een reeks van te verwachten waarden bij metingen van bodemleven in verschillende omstandigheden. Na de eerste proeven hebben onderzoekers een referentie om cijfers te interpreteren en vergelijken.

Organische stofgehalte van belang voor bodemleven

De database is nuttig voor tuiniers en landbouwers. Landbouwers willen meer inzicht krijgen in het bodemleven en hoe ze dat in de juiste richting kunnen sturen. In het onderzoek wordt ook nagegaan welke factoren de werking van het bodemleven beïnvloeden. De conclusie hieruit is dat het bodemleven erg gelinkt is aan een hoog organische stofgehalte in combinatie met een goede zuurtegraad, vertelt Katrien Geudens, onderzoeker van de Hooibeekhoeve. Op deze manier geven parameters, zoals het organische stofgehalte en de zuurtegraad, ook inzicht in de kwaliteit van het bodemleven.

“Organische koolstof is niet enkel van waarde voor het bodemleven, maar speelt ook een erg belangrijke rol in de bodemkwaliteit. Koolstof is afkomstig van plantenresten, gevallen bladeren en mest. Dat organisch materiaal wordt door het bodemleven verteerd tot organische stof, veel kleinere moleculen die aan bodemdeeltjes kleven en daar voor kort of lang vastgelegd worden. Organische stof en bodemleven zorgen ervoor dat de bodem een sponsstructuur krijgt waardoor water beter kan indringen in de bodem en langer beschikbaar blijft voor het gewas dat erop groeit”, benadrukt de onderzoekster.

Tips voor verhogen van organische stofgehalte

Volgens het onderzoeksteam zijn er een aantal mogelijkheden om het organische stofgehalte op te krikken. Wat betreft graslanden kunnen landbouwers deze bijvoorbeeld langer aanhouden, koolstof aanvoeren in de vorm van dierlijke mest of compost en weides laten begrazen in plaats van maaien. Voor akkerland kan het organische stofgehalte en de bodemactiviteit verbeterd worden door gewassen zoals granen en korrelmais op te nemen in de rotatie, fosforgift te beperken of door in het najaar groenbemesters in te zaaien.

Gerelateerde artikels

Bodemkundige Dienst te gast in webinar Bodem van Landelijke Gilden

Bodemkundige Dienst te gast in webinar Bodem van Landelijke Gilden

10 mei 2023

Op 18 april brachten Annemie Elsen en Marianne De Ruyck van de Bodemkundige Dienst een bezoekje aan de studio van Landelijke Gilden voor een webinar over de bodem. Ze gaven er een woordje uitleg over het belang van goede bodemkwaliteit en gaven enkele tips mee om je tuin klimaatbestendiger te maken. Ook de onderbroekenbegravingen kwamen aan bod, wat kunnen deze ons vertellen over de kwaliteit van het bodemleven in onze tuin?

18okt Inofmoment Koolstofboeren

Infonamiddag koolstofopslag

21 oktober 2022

Op dinsdag 18 oktober brachten 24 landbouwers een bezoekje aan de Bodemkundige Dienst voor een infonamiddag rond koolstofopslag. Dit gebeurde binnen het Carbon Farming-project waarvoor de Bodemkundige Dienst samenwerkt met het digitale platform Claire en Boerenbond.

B3w top

B3W-nieuwsbrief

16 augustus 2022

B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem en Waterkwaliteit, heeft nu ook een nieuwsbrief!